Grybów jest gminą miejską. W mieście Grybów władza wykonawcza należy do burmistrza. To stosunkowo mała gmina. Wydatki budżetowe gminy sięgają 60 milionów rocznie. Dla przykładu, wydatki Nowego Sącza ponad 800 milionów, a gminy wiejskiej Grybów wydatki roczne to około 160 milionów.
Nowosądecka Organizacja Strażnicza zajęła się jednym z przetargów organizowanym w Grybowie. Zadaniem NOS jest wskazywanie ewentualnych uchybień, tak aby w przyszłości ich uniknąć, skorygować. Chodzi o to, aby podnosić standardy postepowań przetargowych w gminach powiatu nowosądeckiego.
NOS nie wydaje jednak orzeczeń prawnych, werdyktów. Nie rozstrzyga, czy złamane zostało prawo. Ostatecznie, to NOS chce pomagać gminom w dążeniu do wyższej jakości postepowań przetargowych.
W tym miejscu należy przypomnieć, że organizacje strażnicze to niezależne instytucje społeczne, których celem jest monitorowanie działań instytucji publicznych, sektora prywatnego i innych podmiotów w celu zapewnienia przejrzystości, przestrzegania prawa oraz ochrony interesu publicznego.
Przedmiotem zamówienia w mieście Grybowie była budowa kaplicy cmentarnej oraz muru oporowego w 2024 roku. Gmina początkowo przeznaczyła ponad 500 tys. na te prace, ale potem ta kwota została podniesiona powyżej 700 tys. Przetarg w trybie nieograniczonym cieszył się dużym zainteresowaniem, ponieważ złożono 18 ofert. (Wygrała oferta na kwotę 713 tysięcy.) Ten fakt był nawet istotnym dla wyboru tego właśnie przetargu do naszych poszlakowych analiz.
Opis zamówienia jest SWZ jest bardzo skromny, tak samo opis za pomocą kodów CPV jest bardzo enigmatyczny, pomimo tego, że w zamówieniu występują roboty rozbiórkowe, instalacyjne, kanalizacyjne to nie znajdują odzwierciedlenia w klasyfikacji CPV. Źródłem tego deficytu jest przedmiar robót budowlanych (ślepy kosztorys). On jest w zasadzie wymagany, co wynika z & 7 pkt. 1 c Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 20 grudnia 2021 r. w sprawie określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym. Niestetyw tym przetargunie ma opisu grup robót budowlanych poprzez kody CPV. To ułatwiłoby kosztorysowanie oferentom. Przypomnijmy: kody CPV pozwalają na precyzyjne określenie przedmiotu zamówienia poprzez unifikację i standaryzację.
Jest jednak także inna zajmująca sprawa. Trzeba jednak pewnego wprowadzenia. W dokumentacji przetargowej jest wiele dokumentów, ale 2 wydają się kluczowe, na pewno z punktu widzenia potencjalnych oferentów. Jest dokument główny: Specyficzne Warunki Zamówienia (SWZ). Jest także wzór umowy, która zostanie zawarta z podmiotem, który wygrał przetarg. W SWZ jest wszystko co jest istotne dla realizacji przetargu. Umowy są ważne, tego tłumaczyć nie trzeba.
Na pewno te dwa dokumenty – SWZ i umowa – powinny być spójne ze sobą. To wydaje się oczywiste. Jednak z tą spójnością w przetargu w Grybowie nie jest dobrze. Są niestety rozbieżności. To mocno podważa jakość dokumentacji, w sumie to ją podważa. My skoncentrujemy się na trzech rozbieżnościach.
Pierwsza rozbieżność: We wzorze umowy przewidziano zabezpieczenie należytego wykonania umowy w wysokości 5 % oferowanej ceny, natomiast w SWZ przewidziano 1% oferowanej ceny. Ta nieścisłość ma istotny wpływ na wycenę wartości oferowanego wynagrodzenia, choćby z tego powodu, że 30% zabezpieczenia pozostaje w kasie gminy na okres rękojmi (która zresztą była kryterium w tym przetargu). Dla małej firmy 1% czy 5% czyni jednak różnice.
Druga rozbieżność: według SWZ zamówienie finansowane było ze środków własnych Miasta Grybów, a wg. wzoru umowy zamówienie finansowane jest z Rządowego Funduszu Polski Ład. Z punktu widzenia oferentów nie ma znaczenia z jakich środków jest finansowane zamówienie i nie ma wpływu na wycenę realizacji zadania ale świadczy o niestaranności w przygotowaniu materiałów przetargowych.
Trzecia rozbieżność: W & 14 ust. 5 Wzoru Umowy zapisano:
„Strony ustalają, że rozliczenie za wykonane elementy (etapy) robót wynikające z rzeczowo – finansowego harmonogramu robót, będzie się odbywało fakturami częściowymi, wystawianymi:
do 31 marca 2024 roku – do 25% wartości umowy, do 30 kwietnia 2024 roku – do 25% wartości umowy, do 31 maja 2024 roku – do 25% wartości umowy, na podstawie protokołu odbioru częściowego wykonanych elementów (etapów) robót, podpisanego przez kierownika budowy i inspektora nadzoru oraz zatwierdzonego przez upoważnionego przedstawiciela Zamawiającego”.
Tak zapisany harmonogram płatności sugeruje, że zamówienie szacowane jest na okres ok. 120 dni, natomiast w SWZ przewidziano maksymalnie 180 dni. To oczywista niespójność. Można tę rozbieżność uznać za korzystną dla wykonawcy. Z jednej strony wykonawca ma czas na wykonanie 180 dni, jak go przekroczy będą kary umowne za zwłokę, a jeżeli zmieści się z robotami w 120 dniach, to otrzyma wcześniej wynagrodzenie cząstkowe. Czy o to chodziło zleceniodawcy – miastu Grybów? O taką zachętę do przyspieszenia prac?
To ma także związek z inną ważną sprawą: kryteriami i punktacja przetargową. Jest kryterium punktowe, w którym to poprzez zadeklarowanie terminu krótszego, odpowiednio mniej niż 160 dni otrzymuje się maksymalną ilość punktów – 20. Zastanawia: dlaczego 160? I dlaczego nie 120 dni? Trudno zrozumieć logiczny związek i spójność.
Tworząc to kryterium Zamawiający wskazał, że czas realizacji jest dla niego ważny, a z drugiej strony sam stwierdza poprzez zapisy we wzorze umowy, że realizacja jest możliwa w 120 dni, ale w postępowaniu w kryteriach zadeklarowanie terminu krótszego nie punktuje. To zastanawia. Czy to jest niespójność i niekonsekwencja?
Jest jeszcze inny aspekt tych terminów. Czy w budowie kaplicy cmentarnej tak ważne są terminy wykonania robót, aby je punktować w przetargu? Czy 20 dni ma takie znaczenie, aby je poddawać punktacji? Gdyby to dotyczyło remontu kaplicy, albo drogi w centrum Grybowa? Można wtedy uznać, że chodzi o skrócenie czasu budowy, aby nie powstawały korki i inne utrudnienia dla mieszkańców. Mieszkańcy Grybowa nie mieli kaplicy przez lata. To zapewne dobrze, że zdecydowano się na budowę, ale czy te 20 dni, a nawet 60 dni jest tak istotne?
Owszem są to tylko dywagacje. Nasuwa się także i taka możliwość, że to kryterium jest nieco sztuczne i pełni rolę listka figowego, tak aby w tym przetargu nie było jedynym – kryterium cenowe.
Na pewno w mieście Grybów powinno zwrócić większą uwagę na staranność, spójność dokumentacji przetargowej. Zalecamy także większy namysł nad kryteriami i stosowaną punktacją w przetargach.
/materiał partnera/
