W czasach masowego korzystania z komputerów czy urządzeń mobilnych codziennie stykamy się z siecią internetową, dlatego warto wspomnieć o tym, jak bezpiecznie z niej korzystać. Dobrą okazją do tego jest Dzień Bezpiecznego Internetu, który w tym roku przypada we wtorek – 9 lutego, ale obchody będą trwały przez cały luty i marzec.
Dzień Bezpiecznego Internetu obchodzony jest z inicjatywy Komisji Europejskiej od 2004 roku. Początkowo wydarzenie to świętowały jedynie państwa europejskie, ale już od lat DBI przekracza granice Europy angażując państwaz całego świata. Organizatorem tego wydarzenia w Polsce od 2005 roku jest Polskie Centrum Programu Safer Internet, które tworzą państwowy instytut badawczy NASK oraz Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę.
Dzień Bezpiecznego Internetu ma na celu przede wszystkim inicjowanie i propagowanie działań na rzecz bezpiecznego dostępu dzieci i młodzieży do zasobów internetowych, zaznajomienie rodziców, nauczycieli i wychowawców z problematyką bezpieczeństwa online oraz promocję pozytywnego wykorzystywania Internetu.
9 lutego br. w ramach Dnia Bezpiecznego Internetu przewidziana jest konferencja w formule online adresowana do przedstawicieli sektora edukacyjnego, organizacji pozarządowych oraz praktyków pracujących z dziećmi. Ponadto, organizatorzy przygotowali materiały edukacyjne dla dzieci, młodzieży i dorosłych, a także zachęcają do wzięcia udziału w webinariach i zgłaszania lokalnych inicjatyw na rzecz bezpieczeństwa młodych internautów (m.in. zajęć edukacyjnych, happeningów, kampanii informacyjnych, konkursów z wykorzystaniem potencjału Internetu w promocji tematu bezpieczeństwa online). Taką inicjatywę można zgłosić do końca marca 2021 r. i jak co roku, organizatorzy nagrodzą najciekawsze z nich.
Więcej informacji o Dniu Bezpiecznego Internetu na stronie www.saferinternet.pl
***
Za początek sieci Internet można uznać koniec lat 60-tych XX wieku, natomiast do Polski zawitał on w latach 90-tych. Od tej pory nastąpił ogromny rozwój tego źródła informacji, bez którego obecnie niemalże nie jesteśmy w stanie się obejść. Ze wzrostem popularności i dostępności oraz z uwagi na ogólnoświatowy zasięg tej bazy wiedzy, należy zauważyć, iż może być to miejsce, w którym dochodzi do nadużyć oraz przestępstw.
Co zrobić, aby dostęp do Internetu był bezpieczny:
· aktualizuj oprogramowanie systemowe,
· stosuj silne hasła dostępu do systemu oraz sieci domowych,
· nie udostępniaj „sąsiadom” swojej sieci Internet (Wi-Fi).
Co zrobić, aby korzystanie z Internetu było bezpieczne:
· aktualizuj oprogramowanie antywirusowe,
· pamiętaj, treści zamieszczone w sieci (zdjęcia, posty, komentarze) nigdy nie zostaną usunięte,
· nie otwieraj załączników w nieznanych wiadomościach e-mail, nieznanych lub budzących wątpliwość co do nadawcy,
· nie udostępniaj w Internecie swoich danych.
Co zrobić, aby Twoje dziecko było bezpieczne w sieci:
· rozważ zainstalowanie oprogramowania do kontroli rodzicielskiej,
· nie pozostawiaj dziecka samego w sieci – pokaż mu dobre strony Internetu, pokaż jak może rozwijać swoje pasje, ale ostrzeż je także o zagrożeniach, które mogą z niego płynąć,
· jeśli masz wątpliwości dotyczące treści w sieci, możesz je zgłosić wyspecjalizowanym komórkom do walki z cyberprzestępczością, znajdującym się w komendach wojewódzkich Policji (Komendzie Stołecznej Policji).
Najczęstsze zagrożenia:
· złośliwe oprogramowanie
Instalacja złośliwego oprogramowania może doprowadzić do przejęcia Twojego komputera przez cyberprzestępców, a w efekcie może być narzędziem do popełniania przestępstw internetowych.
· hejt
Często wystawianie złych, wręcz kompromitujących komentarzy to rozrywka dla młodego internauty. Niestety, hejt w sieci w skrajnych przypadkach może doprowadzić młodego człowieka do zaniżonej oceny, depresji, a nawet samobójstwa.
· uwodzenie w Internecie (child grooming)
Działania podejmowane przez osoby w sieci w celu zaprzyjaźnienia się i nawiązania więzi emocjonalnej z dzieckiem, tak aby w późniejszym czasie zmniejszyć jego opory przed kontaktem w świecie rzeczywistym, który w efekcie może doprowadzić do seksualnego wykorzystania.
· materiały epatujące przemocą
W Internecie można znaleźć filmy lub zdjęcia zawierające przemoc lub nawołujące do nienawiści. Młodzi ludzie mogą brać przykład z takich informacji i przenosić je do świata realnego.
· uzależnienie od Internetu
Gdy dziecko zbyt długo korzysta z Internetu, a pozbawienie go dostępu do sieci powoduje złość i rozdrażnienie, może być to pierwsza oznaka uzależnienia. Warto wówczas nawiązać kontakt ze specjalistą, zanim straci się kontakt z dzieckiem.
· kontakt nieuczciwymi sprzedawcami podczas robienia zakupów w sieci
W Internecie pojawiają się różnego rodzaju ogłoszenia, część z nich to, niestety, próba oszustwa. Pamiętaj, aby przed zakupem rzeczy lub usług w sieci dokładnie zweryfikować sprzedawcę. Przy zakupie droższych rzeczy warto dołożyć parę złotych i dokonać zakupu za pobraniem. Wówczas przy odbiorze towaru, jeszcze przy dostawcy możesz otworzyć paczkę i sprawdzić, czy towar jest zgodny z zamówieniem. Jeżeli tak nie jest, masz prawo odmówić jego przyjęcia.
· kontakt z internetowymi oszustami
Cyberprzestępcy tworzą fikcyjne opowieści np. wmawiając, że np. wygrałeś milionową wygraną w konkursie, w którym nawet nie brałeś udziału, że odziedziczyłeś ogromny spadek po krewnym z Afryki, że zostałeś wybrany na pomocnika w odzyskaniu pieniędzy przez uchodźcę politycznego i za to otrzymasz miliony dolarów. Nie wierz również w możliwość łatwego i szybkiego zarobku dużych pieniędzy, który oferują fałszywi analitycy giełdowi. Nie instaluj dodatkowych programów na urządzeniach, z których logujesz się do bankowości elektronicznej. Nie podawaj swoich haseł i loginów.