Adam Janczy, konserwator dzieł sztuki rozpoczął prace przy sporządzeniu programów konserwatorskich dla wszystkich nagrobków, które dotrwały do naszych czasów na Starym Cmentarzu. Przygotowanie takiej dokumentacji jest niezbędne, by w przyszłości wystąpić o zgodę na renowację danego nagrobka, lub wpisania go na listę zabytków. Dokumentacja dokładnie określi z jakiego materiału i kiedy zostały wykonane pomniki oraz jakie prace trzeba wykonać, by przywrócić je do stanu świetności. Prace potrwają do końca roku.
– Na wykonanie dokumentacji konserwatorskiej otrzymaliśmy 8 tysięcy złotych dotacji z konkursu „Ochrona Zabytków Małopolski” organizowanego przez Urząd Marszałkowski w Krakowie. Wartość całego projektu to 13 tysięcy 837 złotych i 50 groszy. Wierzymy, że w przyszłym roku uda się nam odnowić pierwszy z nagrobków – mówi Bartosz Niemiec, wolontariusz Fundacji Nowe Kierunki.
Zdaniem Adama Janczego te nagrobki, które mają zachowaną formę architektoniczną oraz detal rzeźbiarski, będzie można niemal w 100 procentach zrekonstruować. Niestety większość z zachowanych pomników jest w opłakanym stanie i odtworzony może zostać jedynie ich kształt. Będą też mogły zostać zakonserwowane relikty tych nagrobków, które pozostały do naszych czasów we fragmentach. – Cieszę się, że uczestniczę w tym projekcie. Uważam, że należy ratować to miejsce przed zapomnieniem. Są to przykłady bardzo wartościowych nagrobków zarówno pod względem historycznym, jak i estetycznym. To bardzo dobra szkoła kamieniarska. Poza tym jest to wizytówka Nowego Sącza i to prawie w samym centrum miasta. Nagrobki pochodzą z XIX wieku, w większości są neogotyckie i nawiązują do charakteru naszego miasta. Nie wyobrażam sobie, aby ten problem nie został rozwiązany. Pochowano tu przecież wielu znakomitych nowosądeczan – mówi Adam Janczy.
Fundacja Nowe Kierunki rozpoczęła akcję „Ocalmy Stary Cmentarz” pod koniec ubiegłego roku. Wolontariusze regularnie sprzątają ten teren, a 1 listopada 2020 roku zapalili znicze przy nagrobkach, którymi nie ma się już kto opiekować. – Przywracamy pamięć o tym miejscu i o tych osobach, które tam spoczywają. To przecież najstarsza nekropolia w Nowym Sączu, która popadła w zupełne zapomnienie. A to właśnie tam pochowane są wybitne postaci z historii naszej Małej Ojczyzny – powstańcy listopadowi i styczniowi, lekarze, duchowni, włodarze naszego miasta i burmistrzowie, jak Johan Johanides, który wsławił się wybrukowaniem sądeckiego Rynku, czy wiceburmistrz Leon Pyszyński. Nie wolno nam zapominać o tej części naszej historii i dziedzictwa – podkreśla Bartosz Niemiec.
Fundacja Nowe Kierunki cały czas prowadzi zbiórkę pieniędzy na odnowienie cmentarza. Datki można wpłacać na portalu zrzutka.pl. Link znajdziemy na stronie internatowej akcji ocalmystarycmentarz.pl